Bioscoop

Sinds de eerste steenlegging door Wallys Otten (lid van de City-bioscoopfamilie) op 26 augustus 1950 is het pand niet meer weg te denken uit het culturele beeld van Stratum. Gebouwd op de plek waar in 1940 het Rijksbureau Voedselvoorziening gevestigd was (deze ‘gaarkeuken’ werd op 19 september 1944 tijdens een bombardement verwoest) opent het Plaza Theater in december 1950 haar deuren als nieuwe bioscoop in Eindhoven.

Gedurende de jaren zeventig van de vorige eeuw neemt het bezoekersaantal door de opkomst van tv, video en multiscreenbioscopen echter zodanig af dat er overwegend nog erotisch films worden vertoond. Ook dat succes ebt midden jaren tachtig weg en er ontstaan plannen om van het pand een discotheek te maken. Op 28 november 1988 wordt het uiteindelijk verkocht als podium voor ‘kleine theatervormen’ en een ruime maand later zet het Plaza Theater voor het laatst haar filmprojector aan.

Plaza Futura

Het Duw-theater in de Stuiverstraat en het filmhuis van de Krabbedans op het Stratumseind bundelen hun krachten en op de laatste dag van 1990 gaan zij samen aan de Leenderweg verder onder de naam Plaza Futura, het eerste theater/filmhuis van Nederland (wat later navolging zou krijgen elders in het land, onder meer de Verkadefabriek in Den Bosch).

De voormalige grote bioscoopzaal is opgedeeld in een horeca gedeelte en een theaterzaal. Op het voormalige balkon zijn twee kleinere filmzalen gerealiseerd. Op het programma staan arthouse-films en met een capaciteit van ruim honderd zitplaatsen (oorspronkelijk waren dit er 120) biedt de theaterzaal een vlakkevloer voor middelgrote en kleine theatergezelschappen. De markante box-office is vervangen door een glazen pui met daarachter een café-restaurant. De karakteristieke belettering van het gebouw blijft gehandhaafd, de ludieke kaartverkoopbalie is gemaakt van de achterzijde van een Mini-bestelauto en buiten wordt het terras geflankeerd door telegraafpalen die een overspanning over de Leenderweg vormen met daartussen een bestrating als een ‘zandpad’. De zwarte ‘stenen’ (en een enkele bolhoed) aan de bespanning verbeelden raven, een knipoog naar de Hitchcock-film The Birds.

In het begin van de jaren 10 kampt Plaza Futura met ruimtegebrek en overweegt uit te bouwen. Ook worden potentiële locaties elders in Eindhoven onderzocht en uiteindelijk kiest de gemeente een bestemming op Strijp-S: het voormalige Philips Natuurkundig Laboratorium (Natlab). Onder de naam Natlab door Plaza Futura (in 2019 alleen nog Natlab genaamd) neemt zij na drieëntwintig jaar samen met Baltan Laboratories in oktober 2013 haar intrek aan de Kastanjelaan. Het pand aan de Leenderweg wordt tijdelijk gesloten.

Pand P

In 2014 gaan er stemmen op om de ‘oude Plaza’ nieuw cultureel leven in te blazen. Jeugdtheatergezelschap HetPaardDatVliegt (tegenwoordig Wildpark), Het Nieuwe Theater en Parktheater Eindhoven gaan een samenwerking aan, ontwerpen een nieuwe bestemming en nemen een half jaar later het gebouw in gebruik. De nieuwe naam wordt Pand P.

Pand P wordt een soort ‘creatieve Herdgang’, naar vergelijk met het trainingscomplex van voetbalclub PSV; de plaats waar de amateurs, jeugd en beloften van PSV hun kunsten tonen en ontwikkelen. Bovendien betekent Herdgang in het oudBrabants ‘buurtschap’, wat de rol, positie en kracht van een dergelijke plek nog eens extra onderstreept.

Pand P is daarmee een toegankelijke plek voor het ontwikkelen van creativiteit, het centrale hart in de wijk waar iedere bezoeker zich thuis voelt.

Met uiteenlopende activiteiten, variërend van professionele theatervoorstellingen geprogrammeerd door het Parktheater, voorstellingen van amateurs, een lab voor jonge makers, dansmiddagen voor ouderen, een buurthuisfunctie, jeugd-, muziek- en spelactiviteiten, lezingen, debatten, cursussen, expo-faciliteiten voor beeldende kunsten en als alternatieve werkplek voor iedereen is Pand P opnieuw niet meer weg te denken uit het culturele beeld van Stratum.